Matthew 18

“Go seáyɨ e imónɨní̵árɨnɨ?” urɨgí̵á nánɨrɨnɨ.

1Íná wiepɨsarɨŋowa “Noneyá negí̵ wo seáyɨ e neaimónɨní̵o gorɨnɨ?” nɨyaiwiro Jisaso tí̵ŋí̵ e aŋwɨ e nɨbɨro re urɨgí̵awixɨnɨ, “Joxɨ rɨxa mɨxí̵ ináyí̵ nimónɨrɨ neameŋweaŋáná noneyá wo go seáyɨ e neaimónɨní̵árɨnɨ?” urí̵agí̵a 2o niaíwí̵ onɨmiá bimɨ “Eɨnɨ.” nurɨrɨ áwɨnɨ e nurárɨmáná 3re urɨŋɨnigɨnɨ, “Nionɨ nepa seararɨŋɨnɨ. Soyí̵ne' dɨŋí̵ ‘Ayo seáyɨ e omu'rónɨmɨnɨ.’ yaiwiarɨgí̵ápɨ dɨŋí̵ yaíkiá mɨmopa ero niaíwí̵ onɨmiánɨŋí̵ mimónɨpa ero niaíwí̵ ‘Ámá wo seáyɨ e nɨnimónɨrí̵ná ayí̵ ananɨrɨnɨ.’ yaiwiarɨgí̵ápa axí̵pɨ e mɨyaiwipa ero nerí̵náyí̵, aŋí̵namɨ ŋweaŋoyá xwioxí̵yo wí páwipaxí̵ menɨnɨ. 4Ámá ‘Seáyɨ e imónɨŋáonɨmanɨ. Niaíwí̵ rɨpɨ yapɨ imónɨŋɨnɨ.’ yaiwíí̵á gɨyí̵ gɨyí̵ aŋí̵namɨ ŋweaŋo xwioxí̵yo mɨmeámí̵ nerɨ meŋweaní̵ápimɨ nɨpáwiro seáyɨ e imónɨpí̵rí̵árɨnɨ. 5Gɨyí̵ gɨyí̵ nionɨ nɨnɨxí̵dɨro nánɨ ámá niaíwí̵ rɨpiamí̵nɨŋí̵ nɨmimónɨrónáyí̵ ayí̵ nionɨ ení̵nɨŋí̵ nɨmimónarɨŋoɨ. 6E nerɨ aí ámá niaíwí̵ rɨpiánɨŋí̵ sɨnɨ dɨŋí̵ nɨkwí̵roanɨro yarɨgí̵áyo mɨrɨrakí̵ wiarɨgí̵á gɨyí̵ gɨyo Gorɨxo xeanɨŋí̵ rí̵á tí̵ŋí̵ wikárɨní̵á eŋagɨ nánɨ sɨnɨ mɨrɨrakí̵ mɨwinɨŋáná ámá wa sí̵ŋá tí̵nɨ siŋwí̵yo gwí̵ nɨjimáná rawɨrawáyo mamówáránáyí̵ rí̵nɨŋí̵ xwe' nɨwinɨrɨ aiwɨ Gorɨxo wimɨnɨrɨ eŋí̵pɨ tí̵nɨ xɨxenɨ mimónɨŋagɨ nánɨ ayí̵ ananɨrɨnɨ. 7Ámá wíyo óreámioápoyɨnɨrɨ wíwapɨyarɨgí̵áyí̵ aweyɨ! Sí̵á wɨyi ayí̵ mají̵á wórɨní̵árɨnɨ. Gorɨxo xeanɨŋí̵ wikárɨní̵á eŋagɨ nánɨ dɨŋí̵ sɨpí wíwɨnɨgɨnɨ. Ámá wíyo óreámioápoyɨnɨrɨ wíwapɨyipí̵rí̵á aiwɨ ámá e wíwapɨyíí̵áyí̵ xeanɨŋí̵ wímeaní̵á eŋagɨ nánɨ aweyɨ! Sí̵á wɨyi ayí̵ mají̵á wórɨní̵árɨnɨ. 8Dɨxí̵ we'u' tí̵nɨranɨ, sɨkwu' tí̵nɨranɨ, í̵wí̵ nánɨ nɨsimónɨrí̵náyí̵ ‘O rí̵á anɨŋí̵ wearɨŋí̵yo nikeaárɨnɨgɨnɨ.’ nɨyaiwirɨ nɨwákwínɨrɨ emɨ morí̵ɨnɨ. E ninɨrí̵náyí̵, rí̵nɨŋí̵ xwe' nɨsinɨrɨ aiwɨ we' rasí̵á sɨkwí̵ rasí̵á eŋoxɨ dɨŋí̵ nɨyɨmɨŋí̵pɨ anɨŋí̵ ŋwearí̵a nánɨ nɨmearí̵náyí̵ ayí̵ ananɨrɨnɨ. Mɨwákwínɨpa nerɨ we' nu'kau'nɨ tí̵nɨ sɨkwí̵ nu'kau'nɨ tí̵nɨ sɨnɨ eŋánáyí̵, o rí̵áyo nɨsikeaárɨrí̵ná ayí̵ naŋí̵manɨ. 9Dɨxí̵ sɨŋwí̵yi enɨ ‘Í̵wí̵ apɨ eɨ.’ rɨránáyí̵, ‘Gorɨxo rí̵á anɨŋí̵ wearɨŋí̵yo nikeaárɨnɨgɨnɨ.’ nɨyaiwirɨ sɨŋwí̵yi nɨyónɨrɨ emɨ morí̵ɨnɨ. E ninɨrí̵náyí̵, rí̵nɨŋí̵ xwe' nɨsinɨrɨ aiwɨ sɨŋwí̵ wí̵onɨ anɨŋoxɨ dɨŋí̵ nɨyɨmɨŋí̵pɨ anɨŋí̵ ŋwearí̵a nánɨ nɨmearí̵náyí̵ ayí̵ ananɨrɨnɨ. Mɨyónɨpa nerɨ sɨnɨ sɨŋwí̵ nɨwau'nɨ tí̵nɨ anɨŋánáyí̵, Gorɨxo rí̵áyo nɨsikeaárɨrí̵ná ayí̵ naŋí̵manɨ.

Ewayí̵ ikaxí̵ sipɨsipí̵ wo aní̵nɨŋí̵ nánɨrɨnɨ.

10“Niaíwí̵ onɨmiá rɨpia bimɨ peayí̵ mɨwianɨpanɨ. Ayí̵ rɨpɨ nánɨ seararɨŋɨnɨ, ‘Aŋí̵nají̵ apiamɨ awí mearoarɨgí̵áyí̵ aŋí̵namɨ Gorɨxoyá sí̵mɨmaŋí̵mɨnɨ ŋweaarɨŋagí̵a nánɨ peayí̵ wí mɨwianɨpanɨ.’ seararɨŋɨnɨ. 11Ayí̵ rɨpɨ nánɨrɨnɨ. Ámá imónɨŋáonɨ ámá í̵wí̵ ne'ra nuro anɨŋí̵ ikeamónanɨro yarɨgí̵áyo nánɨ pí̵á nerɨ yeáyí̵ uyimɨxemeámɨnɨrɨ bɨŋáonɨrɨnɨ.” urɨŋɨnigɨnɨ. 12O xɨxewisí̵ ikaxí̵ re urɨŋɨnigɨnɨ, “Segí̵ dɨŋí̵ arɨrerɨnɨ? ‘Ámá wo xegí̵ sipɨsipí̵ 100 eŋáná wo aní̵náná bí̵bɨ 99 eŋí̵pɨ dí̵wí̵yo nɨwárɨmɨ nurɨ wí̵o nánɨ pí̵á mepa enɨgɨnɨ.’ rɨyaiwiarɨŋoɨ? Oweoɨ pí̵á enɨŋoɨ. 13Ámɨ rɨxa nɨmearí̵náyí̵ nepa seararɨŋɨnɨ. Yayí̵ sipɨsipí̵ 99 maní̵nɨŋí̵pɨ nánɨ winarɨŋí̵pí̵nɨŋí̵ winɨní̵ámanɨ. Aní̵ní̵o nánɨ aga yayí̵ seáyɨmɨ dánɨ winɨní̵árɨnɨ. 14Segí̵ ápo, aŋí̵namɨ ŋweaŋoyí̵ enɨ ‘Niaíwí̵ onɨmiá apia yapɨ imónɨgí̵áyí̵ wí oaní̵ní̵poyɨ.’ mɨyaiwinɨnɨ.” urɨŋɨnigɨnɨ.

“Segí̵ wo í̵wí̵ síánáyí̵, re e'í̵rɨxɨnɨ.” urɨŋí̵ nánɨrɨnɨ.

15O re urɨŋɨnigɨnɨ, “Ámá nionɨ nɨnɨxí̵dɨro nánɨ rɨrɨxí̵meá imónɨŋí̵yí̵ wo í̵wí̵ sikáránáyí̵, joxɨ nurɨ xegí̵pɨ ŋweaŋagɨ nɨwɨnɨrí̵ná joxɨ dɨxí̵pɨ nɨwímearɨ í̵wí̵ xí̵o sikárí̵í̵pɨ nánɨ yumí̵í yarɨŋí̵ wirí̵ɨnɨ. O arí̵á síánáyí̵ joxɨ naŋí̵ wimɨxí̵agɨ nánɨ sɨnɨ rɨrɨxí̵meá imónɨŋí̵yí̵ wónɨŋí̵ nimónɨrɨ enɨŋoɨ. 16E nerɨ aí joxɨ arí̵á mɨsipa yarɨŋagɨ nɨwɨnɨrí̵náyí̵, ŋwí̵ ikaxí̵ nɨrɨnɨrɨ eánɨŋí̵pɨ tí̵nɨ xɨxenɨ nerɨ ámá wa re rɨpí̵rɨ nánɨ, ‘None enɨ o yarɨŋí̵ wíáná o “Oweoɨ, nionɨmanɨ.” rarɨŋagɨ arí̵á wíwɨnɨ.’ rɨpí̵rɨ nánɨ ámá wau'mɨranɨ, womɨranɨ, nɨwirɨmeámɨ nurɨ obaxoyí̵ne' ámɨ yarɨŋí̵ wirí̵ɨnɨ. 17O sɨnɨ arí̵á mɨseaipa yarɨŋagɨ sɨŋwí̵ nɨwɨnɨrí̵náyí̵, ámá nionɨyá sɨyikí̵ imónɨgí̵áyo áwaŋí̵ urɨrí̵ɨnɨ. Ayo enɨ arí̵á mɨwipa yarɨŋagɨ nɨwɨnɨrí̵náyí̵, re yaiwíí̵rɨxɨnɨ, ‘Sɨnɨ nɨrɨxí̵meáo wí mimónɨnɨ. Rɨxa e'máyí̵nɨŋí̵ imónɨrɨ ámá takisí̵ nánɨ nɨgwí̵ nearáparɨgí̵áwánɨŋí̵ imónɨrɨ nerɨ wí eŋónɨŋí̵ imónɨnɨ.’ yaiwíí̵rɨxɨnɨ. 18Nepa seararɨŋɨnɨ. Seaiepɨsarɨŋáoyí̵ne' xwí̵áyo re dánɨ ‘Ayí̵ sɨpírɨnɨ.’ ránáyí̵, Gorɨxo aŋí̵namɨ dánɨ enɨ soyí̵ne' sɨnɨ mɨrɨpa eŋáná o xámɨ ‘Ayí̵ sɨpírɨnɨ.’ rɨní̵árɨnɨ. Soyí̵ne' re dánɨ ‘Ayí̵ ananɨrɨnɨ.’ ránáyí̵, Gorɨxo xámɨ e'mɨ dánɨ enɨ ‘Ayí̵ ananɨrɨnɨ.’ rɨní̵árɨnɨ. 19Rɨpɨ enɨ seararɨŋɨnɨ. Xwí̵á tí̵yo dánɨ soyí̵ne'yá wau' amɨpí wí nánɨ dɨŋí̵ axí̵pɨnɨ nɨmori gí̵ ápo, aŋí̵namɨ ŋweaŋomɨ yarɨŋí̵ axí̵pɨnɨ wíáná o arí̵á nɨwirɨ xɨxenɨ e wimɨxɨyiní̵árɨnɨ. 20Ámá nionɨyá imónɨgí̵áyí̵ wau'nɨranɨ, wau' wonɨranɨ, nionɨ seáyɨ e nɨmeanɨro nánɨ awí eánáná nionɨ áwɨnɨ e ŋweámí̵á eŋagɨ nánɨ wigí̵ dɨŋí̵ axí̵pɨ nɨmoro yarɨŋí̵ wiarɨgí̵ápɨ gí̵ ápo arí̵á nɨwirɨ xɨxenɨ wimɨxɨyiní̵árɨnɨ.” urɨŋɨnigɨnɨ.

Yokwarɨmí̵ anɨŋí̵ miní̵ owiípoyɨnɨrɨ urɨŋí̵ nánɨrɨnɨ.

21Íná Pitao nɨbɨrɨ Jisasomɨ yarɨŋí̵ re wiŋɨnigɨnɨ, “Ámɨnáoxɨnɨ, ámá joxɨ nɨrɨxí̵dɨrɨ nánɨ negí̵ nɨrɨxí̵meá wo í̵wí̵ ararɨ nikáránáyí̵, nionɨ enɨ xɨxenɨ xí̵o nikárí̵í̵pa yokwarɨmí̵ wiimí̵árɨnɨ? ‘Í̵wí̵ we' wí̵u'mɨ dáŋí̵ wau' nikárí̵í̵pɨ nánɨ yokwarɨmí̵ nɨwiimáná eŋáná ámɨ wínɨ nikáráná yokwarɨmí̵ wiipaxí̵ menɨnɨ.’ nimónarɨnɨ.” urí̵agɨ 22Jisaso re urɨŋɨnigɨnɨ, “Joxɨ we' wí̵u'mɨ dáŋí̵ wau' apɨnɨ yokwarɨmí̵ wiíánáyí̵, ‘Ayí̵ Apánɨrɨnɨ.’ rɨrɨmɨme'ɨnɨ. Joxɨ anɨŋí̵ miní̵ yokwarɨmí̵ wiirí̵a nánɨ rarɨŋɨnɨ.” nurɨrɨ 23“Ámá Gorɨxo xwioxí̵yo mɨmeámí̵ nerɨ umeŋweaní̵áyí̵ anɨŋí̵ miní̵ yokwarɨmí̵ wiíí̵rɨxɨnɨrɨ rí̵a neararɨnɨ?” oyaiwípoyɨnɨrɨ ewayí̵ ikaxí̵ re urɨŋɨnigɨnɨ, “Gorɨxo, aŋí̵namɨ meŋweaŋo, o mɨxí̵ ináyí̵ wo xegí̵ omɨŋí̵ wiiarɨgí̵áyí̵ wamɨ nɨgwí̵ nɨwirɨ ‘Idáná awayá niapí̵í̵rɨxɨnɨ.’ nɨyaiwirɨ nɨwimáná nɨŋweaŋɨsáná re eŋónɨŋí̵ imónɨnɨ. O ‘Emá ayá wí rɨxa mu'roŋí̵rɨnɨ. Agwɨ awa nɨbɨro awayá oniapí̵poyɨ.’ ráná 24awa nɨbɨro xí̵oyá urápɨgí̵ápɨ nánɨ awayá mɨnɨ nɨwirí̵ná wo xí̵oyá nɨgwí̵ xwe' ayá wí K10,000,000 urápɨŋo enɨ nɨbɨrɨ aiwɨ 25xí̵oyá xɨxenɨ e mɨwipaxí̵ eŋagɨ nánɨ mɨxí̵ ináyo xegí̵ wí̵amɨ re urɨŋɨnigɨnɨ, ‘Nionɨ nɨgwí̵ meámɨ nánɨ oyá iyí̵á í̵á amɨpí nurápɨrɨ ámá wíyo bí̵ e'poyɨ. O enɨ xiepí tí̵nɨ niaíwí̵ tí̵nɨ ámá wayá xɨnáíwánɨŋí̵ nimónɨro omɨŋí̵ wiipí̵rí̵a nánɨ bí̵ nero nɨgwí̵pɨ nɨmeámɨ nɨbɨro niapí̵poyɨ.’ uráná 26K10,000,000 urápɨŋo mɨxí̵ ináyoyá agwí̵ rɨwámɨ dánɨ xwí̵áyo nɨpí̵kínɨmearɨ wauní̵ nikárɨnɨrɨ re urɨŋɨnigɨnɨ, ‘Nɨgwí̵ niapɨŋí̵pɨ nánɨ sɨnɨ dɨŋí̵ nɨkwí̵rorɨ yarɨŋɨnɨ. Rí̵we'ná nánɨ wenɨŋí̵ nerɨ ŋweáɨrɨxɨnɨ. Nɨnímeááná joxɨ niapɨŋí̵pa xɨxenɨ siapɨmí̵árɨnɨ.’ urí̵agɨ 27mɨxí̵ ináyo wá nɨwianɨrɨ nánɨ re urɨŋɨnigɨnɨ, ‘Nɨgwí̵ nionɨ siapɨŋápɨ nánɨ dɨŋí̵ peá móɨnɨ. Joxɨ ananɨ uɨ.’ urí̵agɨ aiwɨ 28omɨŋí̵ wiiarɨŋo nɨpeyearɨ xegí̵ wí̵o ‘Rí̵we'ná oyá enɨ xɨxenɨ niapí̵wɨnɨgɨnɨ.’ nɨyaiwirɨ K100 wiŋomɨ sɨŋwí̵ nɨwɨnɨrɨ í̵á nɨxerɨ siŋwí̵ í̵á nɨyámɨxɨrɨ re urɨŋɨnigɨnɨ, ‘Joxɨyánɨ rɨxa xɨxenɨ niapɨmɨnɨrɨ rɨyarɨŋɨnɨ?’ urí̵agɨ 29xegí̵ omɨŋí̵ nawínɨ wiiarɨgí̵ío xwí̵áyo nɨpí̵kínɨmearɨ wauní̵ rɨxɨŋí̵ re urɨŋɨnigɨnɨ, ‘Nɨgwí̵ joxɨ niapɨŋí̵pɨ nánɨ sɨnɨ dɨŋí̵ nɨkwí̵rorɨ yarɨŋɨnɨ. Rí̵we'ná nánɨ wenɨŋí̵ nerɨ ŋweáɨrɨxɨnɨ. Nɨnímeááná joxɨ niapɨŋí̵pa xɨxenɨ siapɨmí̵árɨnɨ.’ urí̵agɨ aí 30wí̵o ‘Rí̵we'ná niapí̵wɨnɨgɨnɨ.’ mɨwimóní̵agɨ í̵á nɨxɨrɨmɨ nurɨ gwí̵ aŋí̵yo nɨŋwɨrárɨrɨ porisí̵yo re urɨŋɨnigɨnɨ, ‘Nɨgwí̵ nionɨ wiŋápa xɨxenɨ niapáná ananɨ íkweawárí̵í̵rɨxɨnɨ.’ urí̵agɨ 31mɨxí̵ ináyoyá omɨŋí̵ wiiarɨgí̵á wí̵a o e yarɨŋagɨ sɨŋwí̵ nɨwɨnɨro ayá winí̵agɨ nuro o e'í̵pɨ nánɨ mɨxí̵ ináyomɨ áwaŋí̵ uráná 32mɨxí̵ ináyo ‘Omɨŋí̵ niiarɨŋo obɨnɨ.’ nurɨrɨ omɨ rɨxa nɨwirɨmeámɨ báná o re urɨŋɨnigɨnɨ, ‘Joxɨ omɨŋí̵ niiarɨŋí̵ sɨpíoxɨnɨ, joxɨ wauní̵ rɨxɨŋí̵ nɨrí̵agɨ nánɨ nɨgwí̵ ámɨ oyá niapí̵wɨnɨgɨnɨrɨ siapɨŋápɨ nánɨ dɨŋí̵ peá rɨmoíagɨ aiwɨ ámɨ joxɨ omɨŋí̵ niiarɨgí̵í wí̵omɨ pí wikárí̵ɨnigɨnɨ? 33Nionɨ ayá nɨrɨrɨmɨxɨrɨ “Dɨxí̵ nɨgwí̵ xe owenɨ.” rɨrí̵agɨ aiwɨ joxɨ pí nánɨ dɨxí̵ wí̵omɨ ayá murɨmɨxɨpa e'ɨnigɨnɨ?’ nurɨrɨ 34wikí̵ wóní̵agɨ omɨ í̵á nɨxerɨ porisí̵yo mɨnɨ nɨwirɨ re urɨŋɨnigɨnɨ, ‘Nɨgwí̵ nionɨ wiŋápa xɨxenɨ niapɨní̵e nánɨ iwaŋí̵ nɨme'pe'a u'í̵rɨxɨnɨ.’ urɨŋɨnigɨnɨ.” Jisaso ewayí̵ xwɨyí̵á e nurɨmáná 35xegí̵ wiepɨsarɨŋowamɨ re urɨŋɨnigɨnɨ, “Ámá nionɨ nɨnɨxí̵dɨro nánɨ segí̵ se'rɨxí̵meá imónɨgí̵áyí̵ í̵wí̵ seaikárí̵ápɨ yokwarɨmí̵ mɨwiipa nerónáyí̵, mɨxí̵ ináyo xegí̵ omɨŋí̵ wiiarɨŋí̵ sɨpíomɨ wiŋí̵pa Gorɨxo enɨ axí̵pɨ e seainí̵árɨnɨ.” urɨŋɨnigɨnɨ.

Copyright information for AAK